Sıkça Sorulan Sorular
Bilişsel fonksiyon nedir?
Günlük hayatımızı idame ettirebilmek için kullandığımız bazı fonksiyonlarımız vardır, bunlara bilişsel fonksiyonlar adı verilir. Bilişsel fonksiyonlar sayesinde dış dünyayı, çevremizde olup biteni anlamlandırabiliriz. Bu fonksiyonlar arasında dil işlevleri, bellek, dikkat, yürütücü işlevler, görsel-algısal işlevler, sosyal beceriler yer alabilir.
Nöropsikoloji ve nöropsikologların görevleri nedir?
Nöropsikoloji, psikoloji biliminin bir alt dalıdır. Beynimizde yapısal veya işlevsel bir bozulma olduğunda bu davranışlarımızı ve bilişsel fonksiyonlarımızı etkiler. Nöropsikologlar beyin ve davranış arasındaki bu ilişkiyi inceler. Bu ilişkiyi nörolojik hastalıkların teşhisi, bireylerin bilişsel ve davranışsal fonksiyonlarının incelenmesi ve gerekli tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi için kullanır.
Klinik nöropsikologlar, klinik ortamlarda (hastane, muayenehane, vb.) hastanın değerlendirilmesi ve tedavisinde birebir rol oynayan kişilerdir.
Beyin fonksiyonlarında bozukluk olduğu düşünülen herkes nöropsikologların hastası olabilir. Bu nedenle nöropsikologlar yaygınlıkla çeşitli nörolojik ve nöropsikiyatrik rahatsızlıkların tedavisinde rol oynar. Bunlara örnek olarak beyin sarsıntısı, travmatik beyin hasarı, beyin tümörleri, demans, inme, epilepsi, otizm, şizofreni, Tourette sendromu, öğrenme ve dikkat bozuklukları verilebilir.
Nöropsikologlar beyindeki bozulmaların, bireyin fonksiyonları ne kadar etkilediğini anlayabilmek için nöropsikolojik değerlendirme uygularlar ve bu değerlendirmenin sonucuna göre de nöropsikolojik rehabilitasyon uygulaması yaparlar.
Nöropsikolojik değerlendirme nedir?
Nöropsikolojik değerlendirme, beyindeki işlev bozukluğunun davranışsal ve fonksiyonel dışa vurumlarının incelenmesi sürecidir. Sahip olduğumuz beyin ve davranış ilişkisinin sistematik bir değerlendirmesidir. Nöropsikolojik değerlendirmelerin amacı, hastanın güçlü ve zayıf bilişsel yönlerini bulmaktır ve hastanın günlük hayatında yaşayabileceği zorlukları anlamaktır. Bunun yanı sıra, beyindeki fonksiyon bozukluklarının, bireyin, bilişsel, duyu-motor ve duygusal süreçlerine etkisini görmemize yardımcı olur. Nöropsikolojik değerlendirmede elde edilen bulgular izlenecek tedavi yönteminin oluşturulmasında kullanılabilir.
Nöropsikolojik rehabilitasyon nedir?
Yaralanma veya bir hastalık sonucunda bireyin beyninde oluşan değişikliklerden etkilenen bilişsel, duygusal ve psiko-sosyal fonksiyonların geliştirilmesi için yapılan müdahalelerdir. Nöropsikolojik rehabilitasyonda amaç doğrudan veya dolaylı olarak bilişsel işlevi hedefleyen yöntemler kullanarak bilişsel işlevleri uyarmak ve bu sayede de var olan bilişsel performans seviyesini korumak veya arttırmaktır.
Nöropsikoloji ve sinirbilim arasındaki fark nedir?
Sinirbilim, sinir sisteminin bilimsel çalışmasıdır. Nöronların ve sinir devrelerinin temelini ve ortaya çıkan özelliklerini araştırır. Nöropsikoloji, beynin ve sinir sisteminin bir kişinin bilişini ve davranışlarını nasıl etkilediğiyle ilgilenir. Yani sinirbilim biyolojik olarak beynin ve sinir sisteminin geri kalanının nasıl çalıştığını incelerken nöropsikoloji beyin ve davranış arasındaki ilişkiye bakar ve beyinde bir bozulma olduğunda bunların davranışı nasıl etkilediğini inceler.