Demans, beyni etkileyen bozuklukların neden olduğu bir dizi semptomu tanımlar ve belirli bir hastalık değildir. Düşünmeyi, davranışı ve günlük görevleri yerine getirme yeteneğini etkilenir. Demansta beyin fonksiyonu, kişinin normal hayatını sürdürmesini engelleyecek kadar etkilenir. Demansın farklı türleri vardır. Bunlardan bazıları:
Alzheimer Hastalığı: Alzheimer, demansın en yaygın türüdür. Alzheimer kendini bellek problemleri ile göstermeye başlar. Bunun nedeni bu hastalıkta beynimizde ilk zarar gören nöronların beynin bellek merkezi olan hipokampustaki nöronlar olmasıdır.
Vasküler Demans: Çeşitli sebeplerle beyne kan akışı yetersiz kaldığında bu nöronlara zarar verir ve en sonunda ölmelerine sebep olabilir. Bu da vasküler demans dediğimiz duruma sebebiyet verebilir. Bu demans türünün semptomları hangi beyin bölgesine giden damarlardaki kan akışının kesildiğine göre değişir. Semptomlar, büyük kan damarlarını tıkayan bir felçten sonra aniden veya birden fazla küçük felç sonucu giderek kötüleşen hafif değişiklikler olarak da ortaya çıkabilir.
Lewy Cisimli Demans: Zamanla düşünme, akıl yürütme ve bağımsız işlevde düşüşe yol açan ve beyin hücrelerine zarar veren mikroskobik Lewy cisimlerinin beyinde birikimiyle oluşur. Semptomları arasında akıl yürütmede bozulmalar, kafa karışıklığı, Parkinson benzeri diğer hareket güçlükleri, halüsinasyonlar, sanrılar, görsel bilgileri yorumlamada sorunlar ve önemli ancak Alzheimer’dakinden daha az belirgin bellek bozuklukları yer alabilir.
Frontotemporal Demans: Beynin frontal loblarında veya temporal loblarında nöron kaybının neden olduğu demans türüdür. Frontotemporal demans davranışta ve kişilikte bozulmalara ve/veya konuşma üretme veya anlamada çeşitli zorluklara neden olur. Frontal ve temporal olmak üzere iki varyantı vardır.
Posterior Kortikal Atrofi: Beynin arka kısmında oluşan dejenerasyondur. Bazı bilim insanları bunu Alzheimer hastalığının bir varyantı olarak değerlendirirler çünkü beyinde Alzheimer tipi bozulmalar gerçekleşir. Ancak Alzheimer’dan ayrılan noktası bu demans türünün her zaman beynin arka kısmında yani görme bölgesinde başlaması ve kendini görsel algısal bozulmalar olarak göstermesidir.
Huntington Hastalığı: Kusurlu bir genin neden olduğu ilerleyici bir beyin bozukluğudur. Bu hastalık, anormal istemsiz hareketlere, düşünme ve akıl yürütme becerilerinde ciddi bir düşüşe, sinirlilik, depresyon ve diğer ruh hali değişikliklerine neden olur.
Creutzfeldt-Jakob Hastalığı: Halk arasında deli dana hastalığı olarak da bilinen Creutzfeldt-Jakob Hastalığı çok hızlı bir şekilde ilerleyen bir demansa sebep olur. Hastalık kendini düşünme ve muhakeme yeteneğinde bozulmalar, istemsiz kas hareketleri, kafa karışıklığı, yürürken zorlanma ve duygu durum değişiklikleri olarak gösterir. Bu hastalık oldukça nadir olarak 1 milyonda 1 görülmektedir.
Normal Basınçlı Hidrosefali: Beyin omurilik sıvısının (BOS) beyin boşluklarında aşırı birikimi sonucunda, düşünme ve akıl yürütme sorunlarına, yürüme güçlüğüne ve mesane kontrolünün kaybına neden olan bir beyin bozukluğudur. Bu hastalığın semptomları Alzheimer, Parkinson ve Creutzfeldt-Jakob hastalığına benzer olduğundan, genellikle gözden kaçabilir veya yanlış teşhis edilebilir.
Parkinson Demansı: Parkinson hastalığı demansı, teşhisten en az bir yıl sonra Parkinson ile yaşayan birçok insanda gelişen, düşünme ve muhakeme becerisinde düşüşe sebep olan bir durumdur. Parkinson’un neden olduğu beyin değişiklikleri yavaş yavaş yayıldıkça, genellikle hafıza, dikkat etme, karar verme ve planlama yeteneği dahil olmak üzere zihinsel işlevleri etkilemeye başlar.
Korsakoff Sendromu: B1 vitamininin ciddi bir şekilde eksilmesinden kaynaklanan kronik bir hafıza bozukluğudur ve bu hastalığa yaygın olarak alkolün kötüye kullanımı neden olur. Korsakoff sendromu, yeni bilgileri öğrenmede, güncel olayları hatırlamada ve uzun dönem hafızada boşluklara neden olur. Diğer düşünme becerileri ve sosyal beceriler nispeten etkilenmezken, hafıza güçlükleri şiddetli olabilir.
Karışık Demans: Bu durum Alzheimer, Lewy cisimcikli demans ve vasküler demans ile ilişkilendirilen beyin değişikliklerinin bir bireyde aynı anda görüldüğü durumdur. Çoğu durumda, semptomlar Alzheimer veya başka bir demans tipinin semptomlarına benzer veya onlardan ayırt edilemez olabilir. Diğer durumlarda, bir kişinin semptomları, birden fazla demans türünün mevcut olduğunu düşündürebilir.